Atrakcje Zakopanego – Zakopane zwane jest Stolicą Tatr i Górską Stolicą Polski. To urokliwe miasto otoczone ze wszystkich stron górami. Dojechać do Zakopca można pociągiem lub samochodem. Drogi prowadzą do niego wąskimi przesmykami dolinkami. Trasa kolejowa i droga wiodąca z Krakowa do Zakopanego jest wąska, ale bardzo malownicza. Sytuacja ta w ostatnich latach się poprawia, gdyż na trasie Kraków – Lubień jedziemy nowo wybudowaną trasą ekspresową dwupasmową S7. Jest to odcinek około 56 kilometrów ze 110 kilometrów jaką ma droga Kraków – Zakopane. Dodatkowo prowadzone są prace, mające na celu wybudowanie tunelu do Nowego Targu, co skróci znacznie podróż, gdyż dzięki tej budowli trasa ominie wzgórza w okolicy Rabki.

Atrakcje Zakopanego

Z nimi często miały problem tiry. Szczególnie w zimie. Istnieją również plany rozbudowy jednotorowej trasy kolejowej. Plany obejmują poprowadzenie trasy kolejowej inną drogą tak, aby mogły do Zakopanego dotrzeć szybkie pociągi pendolino. Plany obejmują ominięcie takich stacji jak Sucha Beskidzka i Chabówka, gdzie pociągi dalekobieżne musiały zmieniać kierunek jazdy, co wiązało się z 10 – 15 minutowym postojem na przepięcie lokomotywy.

Jest to dobra informacja, gdyż 200 tysięczne Zakopane w okresie wakacyjnym i zimowym odwiedza duża rzesza turystów. Szacuje się, że w tym czasie w Stolicy Tatr przebywa dziesięciokrotnie więcej turystów niż mieszkańców stałych samego miasta. Zjeżdżają tu goście nie tylko z całej Polski, ale również z Europy w szczególności z krajów ościennych.

Nic dziwnego, baza turystyczna jest zawsze doskonale przygotowana na przyjęcie takich tłumów, szlaki gotowe i zawsze bardzo dobrze oznakowane, atrakcji turystycznych i rozrywkowych jest tu multum, a po trudach zwiedzania czy wędrówek możemy posilić się w karczmach i restauracjach, których jest tu dużo. Co prawda nie są one nie najtańsze, ale jedzenie zawsze jest bardzo smaczne, a porcje dużo większe niż w innych zakątkach naszego kraju.

Tak więc warto poświęcić więcej czasu na turystykę i zwiedzanie zamiast gotować sobie samemu obiady w pensjonacie. Nie na tym polega odpoczynek. Sprawdźmy zatem, gdzie co warto zwiedzić w Zakopanem. Opowieść o tym urokliwym miejscu podzieliłem na siedem części. Znajdziecie w nich:

Część 1 – Ulica Krupówki, Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego, Kościół i Cmentarz na Pęksowym Brzyzku.
Część 2 – Wielka Krokiew, Muzeum Kornela Makuszyńskiego, Willa Atma – Muzeum Karola Szymanowskiego.
Część 3 – Gubałówka, Willa Koliba – Muzeum Stylu Zakopiańskiego, Sanktuarium Matki Boskiej Fatimskiej.
Część 4 – Dom pod Jedlami, Willa Oksza – Muzeum Tatrzańskie, Muzeum Jana Kasprowicza – Willa Harenda.
Część 5 – Galeria Władysława Hasiora, Teatr Witkacego, Kaplica w Jaszczurówce.
Część 6 – Chata Sabały na Krzeptówkach, Sanktuarium na Wiktorówkach, Galeria Kulczyckich.
Część 7 – Miejska Galeria Sztuki, Aquapark w Zakopanym.

Zapraszam zatem do opowieści w częściach o tym ciekawym historycznie i etnograficznie mieście

Ulica Krupówki. Ma ona obecnie 1100 metrów. Nazwa ulicy wywodzi się od polany Krupówki, przez którą wiedzie ulica. Miejsce to należało dawniej do rodziny Krupowskich. Kiedyś przez polanę przebiegała ścieżka, która łączyła wsie, z których powstało Zakopane znajdujące się przy obecnej ulicy Kościeliskiej z Kuźnicami. Zadaniem ścieżki było połączenie Huty Kuźnickiej z kościołem przy ulicy Kościeliskiej. Była to więc ważna droga komunikacyjna. W 1870 roku została ona przebudowana i stała się ulicą. W tym czasie zabudowa domostw sięgała miejsca, gdzie był dom Kuby Gąsienicy-Kołodzieja. Dla uzmysłowienia dom ten znajdował się w okolicach obecnej placówki Poczty Polskiej. W 1878 roku Walery Eljasz wybudował dla siebie i swojej rodziny dom letniskowy. Przebywali oni tu w okresie letnim. To zapoczątkowało budowę podobnych domostw w tej okolicy. To spowodowało również budowę sklepów i innych budynków użyteczności publicznej, a ulica stała się swoistym centrum handlowym, usługowym oraz administracyjnym. W środkowej części powstały kamiennice. Była to zabudowa zwarta powstała na zgliszczach domostw po pożarze z 1899 roku. W następnych latach nastąpił rozwój ulicy dzięki coraz większej liczbie turystów pojawiających się w tym miejscu. Głównymi gałęziami rozwoju Krupówek był handel i gastronomia. Najpopularniejsze oczywiście były pamiątki oraz wyroby kultury górskiej. Zainteresowanie turystów spowodowało, że na ulicy powstało duże zagęszczenie tego typu punktów.

W dzisiejszych czasach każdy turysta, który jest w okolicach Zakopanego albo w samym mieście przynajmniej raz odwiedzi Krupówki. Turyści przeglądają witryny sklepowe. W tym miejscu można poczuć mieszankę kultury góralskiej i miejscowego folkloru. Odbywają się tu imprezy na wolnym powietrzu. To tu znajduje się większość karczm i lokali gastronomicznych Zakopanego. Każdy ma szansę najeść się tu do syta. Są tu również hotele i pensjonaty, które proponują noclegi w sercu Zakopanego. Stąd jest blisko do licznych szlaków turystycznych wiodących po Tatrach.

Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego. Pomysł jego powstania zrodził się w 1888 roku. Wtedy to powstało Towarzystwo, które miało na celu zebrać środki oraz zakupić za nie eksponaty. W tym samym roku przy ulicy Krupówki w wynajętym budynku odbyła się pierwsza wystawa, a patronem muzeum został Tytus Chałubiński, który był wielkim miłośnikiem Tatr i tutejszej kultury. Pierwszą siedzibę muzeum wybudowano w 1892 roku. Mieściło się ono w niej do 1920 roku. W 1922 roku wybudowano większy budynek, który był zdolny pomieścić rozrastającą się kolekcję. Muzeum stało się ważnym ośrodkiem kultury dla tej okolicy. Działało ono również jako ośrodek naukowy badający rejon Tatr i Podhala oraz chroniło ten rejon. Rozwój został zahamowany przez wybuch II Wojny Światowej. Po wojnie w 1950 roku Muzeum stało się placówką Państwową, co zapewniło mu stabilność finansową. Pozwoliło to na powstanie kolejnych jego filii. O nich w dalszej części artykułu. W dzisiejszych czasach działalność placówki nadal jest związana z Tatrami, Góralami i całym regionem zakopiańskim. W gmachu głównym znajdują się ekspozycje: przyrodnicza, etnograficzna i historyczna. Jest tu biblioteka i czytelnia z unikalnymi zbiorami książek.

Kościół i Cmentarz Na Pęksowym Brzyzku. Obiekty leżą przy ulicy Kościeliskiej. Jest to najstarsza ulica Zakopanego. Leży ona wzdłuż potoku Cicha Woda. Właśnie przy skrzyżowaniu tej ulicy z ulicą Kasprusie leży wyżej wymieniony Kościół, a przy nim cmentarz. Kościół na Pęksowym Brzyzku potocznie zwany jest Starym Kościołem. Obok niego znajduje się kapliczka Gąsienisów oraz Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku. Budowle te znajdują się na Szlaku Drewnianej Architektury. Na cmentarzu jest również kaplica Reginy i Pawła Gąsieniców. Obecnie nosi ona wezwanie św A. Świerada i św. Benedykta. Pochodzi ona z 1810 roku i jest najstarszą budowlą sakralną w Zakopanem. Kościół jest pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej. Jego budowę sfinansowała Klementyna ze Sławińskich Homolacsowa. Dla upamiętnienia tego faktu kościół ma drugie wezwanie św. Klemensa. Kościół powstał w 1847 roku z ręki cieśli Sebastiana Gąsienicy – Sobczaka. Obiekt został rozbudowany wraz z dobudowaniem dodatkowej wieży w 1851 roku z inicjatywy księdza Józefa Stolarczyka. Kościół zbudowany jest z drewna modrzewiowego. Dach pokryty jest gontem. Całość dopełniają wieżyczki ze zwiękczonymi sygnaturkami. Główny ołtarz zdobi obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, która jest patronką świątyni. Wnętrze świątyni wypełniają również ludowe świątki oraz malowidła. Droga Krzyżowa jest namalowana na szkle, a jej autorką jest Ewelina Pęksowa. Obok kościoła znajduje się cmentarz. Powstał on w 1848 roku. Kościół i cmentarz otoczony jest kamiennym murem. Nazwa Pęksowy Brzyzek, która jest dopisywana do nazw obu obiektów pochodzi od fundatora cmentarza Jana Pęksy. Bzyzek zaś w gwarze góralskiej oznacza urwisko nad potokiem. Od 1920 roku na cmentarzu chowani są ludzie zasłużeni dla okolic Zakopanego, Tatr i Podhala. Na cmentarzu znajduje się około 500 grobów. Są one dziełami sztuki stworzonymi z drewna i metalu. Posiadają one motywy podhalańskie oraz malowidła na szle. Większość z nich jest stworzona przez Władysława Hasiora. Na cmentarzu znajdziemy groby miedzy innymi:

Tytusa Chałubińskiego
Stanisława Witkiewicza „Witkacego”
Kornela Makuszyńskiego
Kazimierza Przerwy – Tetmajera
Władysława Hasiora
Sabały
Heleny i Stanisława Marusarzów
Bronisława Czecha

Cmentarz jest też miejscem spoczynku przewodników i ratowników tatrzańskich, sportowców oraz ludzi, którzy zasłużyli się dla tego regionu. Tak więc odwiedzając cmentarz można poznać nazwiska wielkich ludzi, którzy stworzyli to miejsce, które nie wyglądałoby tak, gdyby nie ich twórczość.

Dziękuję za przeczytanie pierwszej części opowieści o Zakopanym. Zapraszam do lektury drugiej części, w której znajdziecie opis Wielkiej Krokwi, Muzeum Kornela Makuszyńskiego, Willi Atma – Muzeum Karola Szymanowskiego.